Uit de praktijk
“Opruimen tegen het einde van het leven”
Een speciaal opruimtraject met senioren die, tegen het einde van hun leven, hun huis dat vol staat met spullen en papieren, zelf zouden willen opruimen.
Met mijn hulp kunnen ze zelf de regie houden over wat er met hun spullen gebeurt en kunnen ze zelf meemaken dat hun spullen goed terecht komen. Ik help mee met sorteren en uitzoeken van de spullen in huis, help mee met zoeken naar goede bestemmingen voor spullen waar afstand van wordt gedaan en neem zo nodig het sjouwwerk uit handen.
Ter illustratie hieronder een mooi verhaal uit de praktijk.
Herkenbaar? Ken je iemand in de familie/vriendenkring of misschien je eigen ouder(s), neem dan gerust contact op om de mogelijkheden te bespreken.
Praktijkverhaal
Vorig jaar ben ik een aantal keren bij een ouder echtpaar (85+ en 90+) geweest. Zo langzaamaan waren ze zelf al diverse spullen in huis aan het opruimen. In het verleden was na het overlijden van de broer van mevrouw een huis vol met spullen achtergebleven. Voor haar en haar familie was het een hele klus geweest dit alles uit te zoeken en op te ruimen.
Mevrouw zag er tegen op dat ook bij hen veel spullen zouden achterblijven en dan met name de hoeveelheid papierwerk die boven op zolder lag. Meneer had namelijk in de loop van zijn leven heel veel boeken, documenten en andere papieren verzameld. Een aantal collecties oude boeken en documenten waren met zorg steeds bewaard gebleven en konden wellicht voor anderen interessant zijn. Dit zou niet voor alles gelden natuurlijk, dus daar lag een uitdaging om dit uit te zoeken. Meneer had voor een deel van de documenten en boeken een bepaalde bestemming in gedachten. Mevrouw wilde graag dat alles uitgezocht en opgeruimd werd.
Om aan beiden tegemoet te komen ben ik in gesprek gegaan. Er waren een paar extra aandachtspunten: Meneer kon niet meer goed naar zolder. Dus daar moesten we iets op verzinnen. De boeken waren zwaar, dus het was eigenlijk geen doen om die door mevrouw naar beneden te laten sjouwen. Waar zouden we beginnen, hoe gingen we dit aanpakken? Daarbij moest ik ook de energie van beiden in de gaten houden, zodat het opruimen wel te doen bleef.
Plan van aanpak
We spraken af om de werkafspraak wat korter te houden, namelijk 2.5 uur per keer (inclusief koffiepauze, steevast met wat lekkers…). Dit bleek goed te werken en vol te houden.
Samen met mevrouw ben ik alle kasten op zolder langsgegaan, waarin documenten, boeken en dergelijke lagen. Van alle kasten heb ik een overzichtsfoto gemaakt en van elke plank maakte ik een foto, zie hierboven.
Van deze foto’s heb ik een digitaal album gemaakt en die met hen gedeeld, zodat meneer de foto’s van de kasten en planken rustig kon bekijken. Meneer kon op deze manier aangeven waar de boeken in de kasten over gingen en waar hij mee aan de slag zou willen. Hierdoor behield meneer ook de regie, ondanks dat hij niet naar zolder kon.
Ik kwam er zo achter dat de papieren/boeken en documenten onder te verdelen waren in diverse categorieën. Bijvoorbeeld papierwerk dat betrekking had op de hobby van meneer en boeken en documenten die betrekking hadden op het bedrijf waar meneer vroeger had gewerkt. Tot slot waren er meerdere verzamelingen (oude) boeken over een aantal steden, geschiedenisboeken en een heleboel boeken die over zijn vroegere vakgebied gingen. Stuk voor stuk pakten we deze categorieën aan.
Aan de slag
Op de eerste werkafspraak wilde meneer beginnen met een boekenplank met wat algemene boeken. Met behulp van de kratten die ik bij me had, haalde ik steeds een stapel boeken van die plank op zolder en die sorteerde meneer samen met mij in de categorieën: “naar kringloop”, “houden” (op te bergen in de studeerkamer beneden, want die wilde hij nog eens doorkijken) of “verkoop”. Daar gebruikte ik kleinere kratjes voor, die in de boekenkast pasten in de studeerkamer (zie foto hierboven). Zo bleef de grond van de kamer vrij en konden we ons vrij bewegen.
Uit een groot dressoir en een kast kwamen boeken tevoorschijn die behoorden tot diverse verzamelingen: jaarboeken van een historische vereniging bijvoorbeeld en geschiedenisboeken. Interessant voor de liefhebber, ook door de compleetheid (sommige series besloegen meer dan 40 exemplaren). Deze boeken hebben we op Marktplaats aangeboden (op een account van de familie).
Voor de documenten die met de familiegeschiedenis te maken hebben, gaat meneer aan een neef vragen of die er interesse in heeft.
Zelf overdragen
Ondertussen nam meneer het initiatief om te bellen met het bedrijf waarin zijn oude bedrijf op enig moment na zijn pensionering was op gegaan. Een vriendelijke dame stond hem te woord en meneer beloofde een overzicht te sturen van wat er wellicht interessant zou kunnen zijn voor het historisch archief van het bedrijf. Zo gezegd, zo gedaan. Weer diverse malen de trap naar zolder op en af met steeds een krat vol mappen, ordners en boeken (waaronder bijvoorbeeld vanaf 1950 alle personeelsbladen…). Meneer keek alles door, niet alles was geschikt om aan het historisch archief aan te bieden. Soms wilde hij het document nog zelf houden of was het bij nader inzien beter het stuk te vernietigen.
Van de interessante stukken heb ik foto’s gemaakt en een overzichtslijst samengesteld. Ik heb een mail opgesteld met deze lijst en de foto’s erbij en aan de aardige dame gestuurd. Een week of wat later liet meneer me weten dat ze alle uitgezochte documenten en boeken wilden hebben voor hun archief en dat ze die bij hen thuis wilden komen ophalen.
Meneer was zeer tevreden dat zijn verzameling goed terecht zou komen. Hij heeft inmiddels zijn archief zelf overgedragen en kon daarbij nog eens vertellen over zijn werk. Als dank voor de verkregen documenten en boeken voor het archief, ontvingen meneer en mevrouw twee dagen na de overdracht, van het bedrijf een mooie bos bloemen.
De algemenere boeken op zijn vakgebied besloegen meer dan 4 boekenplanken, verzameld in een lang en werkzaam leven. In etappes heb ik deze van zolder gehaald en hebben we ze gesorteerd in diverse categorieën. Ondertussen had ik een adres van een museum op zijn vakgebied gevonden. Met goedkeuring van meneer heb ik dit museum gemaild (met foto’s erbij) of zij mogelijk interesse hebben in de diverse oude boeken.
Tijdens het uitzoeken van deze grote stapels boeken en documenten bleek trouwens dat meneer besloot dat een deel van de documenten bij nader inzien niet geschikt was om aan het beoogde museum over te dragen. Die werden vernietigd of belandden in de oud papierbak. Dit was iets wat bij uitstek door meneer moest worden beoordeeld, een buitenstaander zou dit niet inzien. Fijn dus dat hij dit nog zelf kon doen!
Na contact te hebben gehad met de directeur van het museum, die razend enthousiast was, hebben we een afspraak gepland voor de overdracht van de verzameling. In de ochtend heb ik alle boeken en documenten netjes in 4 categorieën over verhuisdozen verdeeld. Na een leuk gesprek tussen meneer en de directeur van het museum hebben we de dozen in de auto gesjouwd. Meneer keek vanuit de voordeur toe en zei: “Het is goed zo, ik ben er zeer gerust op dat mijn verzameling goed terecht is gekomen”. Hoe fijn was dat moment, voor hem en voor mij.
Meneer had ook veel boeken over Den Haag, waar hij was opgegroeid. Deze boeken riepen herinneringen op, maar wat wilde hij er verder mee doen? Nu had meneer een jeugdvriend ook uit Den Haag, die eigenlijk niet veel meer om handen had. We hebben de boeken voor deze jeugdvriend klaar gezet en een paar weken nadien kwam deze vriend op bezoek. Hij nam de twee dozen met Haagse boeken allemaal mee, had hij nog lekker wat te lezen en bekijken.
Tot slot
Na zeven afspraken zijn we door alles heen. Niet alles kon een goede bestemming krijgen, maar toch meer dan gedacht. Meneer zag dat zijn lang bewaarde documenten en verzamelde boeken in goede handen terechtkwamen. Hij heeft daar actief over mee kunnen denken. Hij heeft ook, met zijn kennis, over een deel van het papierwerk geoordeeld dat dat beter weggegooid kon worden.
Mevrouw is blij met de opruiming. Het zware werk is haar uit handen genomen. En wat geen waarde leek te hebben en weg mocht, heeft zij, in kleine beetjes per keer, zelf naar de oud papierbak gebracht.
Meneer heeft een aantal mappen beneden in zijn studeerkamer gehouden. Bereikbaar voor hem, nu deze documenten niet meer op zolder liggen. Op enig moment kan hij deze mappen zelf pakken om hier nog interessante informatie uit te halen. Doordat de hele verzameling is uitgezocht, heeft hij over de overgebleven boeken en documenten meer overzicht.
Ook mevrouw heeft leuke boeken van vroeger en over haar geboorteplaats teruggevonden, om door te lezen en herinneringen mee op te halen.
Lees hieronder hun mooie woorden uit hun review.
Review
“Annemieke heeft mijn boeken en documenten gordend. Ze heeft hierbij gebruik gemaakt van de door mij in de loop der tijd gemaakte indeling in categorieën.
Systematisch en erg voortvarend heeft ze mij elk exemplaar in handen gegeven en gevraagd of de bestemming nog steeds dezelfde was als die ik eerder in gedachten had. Zo nodig pasten we de bestemming aan, soms wilde ik het document nog een keer zelf doornemen of besloot ik dat het beter was om het weg te gooien. De benodigde hulpmiddelen bracht ze zelf mee.
Door haar manier van werken zijn mijn vrouw en ik bevrijd van veel sjouwwerk. Daarbij hebben wij de overtuiging, dat het materiaal op die plaatsen komt waar het in de toekomst nog van nut kan zijn. Wij zijn van veel werk verlost, een grote zorg minder.
Wij bevelen haar aan!”
Een ouder echtpaar.